सर्वप्रथम साहित्य जगतमा "तोदा" जस्तो सर्वित्कृष्ट उपन्यासबाट कदम चालेकी उमा सुबेदी लाई सफलता र निरन्तरताको शुभकामना मेरो …………… ।
लेखनी केबल लेखकहरुका लागी मात्र होइन पाठक वर्गहरुका लागी पनि हुनुपर्छ भन्ने अवधारणालाई सायद अन्तरमन देखी नै मनन गरेको हुनुपर्छ उमा जि का कलमहरुले त्यसैले त अत्यन्तै सरल भाषाशैलिमा उसरी नै सरल ढङ्गले जिन्दगीका बडेमानका खाडलहरुलाई कती सजिलै सित उतारिएका छन उपन्यासमा । सुरुवात देखी अन्त्यसम्म नै कती मज्जाले एकनासले बगेका छन निबहरु । न कही लेउ लागेर चिप्लिएका न त कही कतै बेतालसित उछिट्टिएका नै । जिन्दगीको उदेक लाग्दो भोगाइबाट विरक्तिएको मनलाई झट्ट कती सजिलै सम्हालेकी छन लेखिकाले उपन्यासमा ।
चैत, वैशाखको खडेरिमा झै खङ्ग्रङ्ग सुकेका सपनाहरु बसन्त ऋतुको आगमनमा झै अपत्यारिलो ढङ्गले झाङ्गिएका छन अनि उसरी नै मरेका आशाहरुमा पालुवा पलाईरहेका छन । कागजमा पेन्सिलले लेखिएका हरफहरुलाई इरेजरले मेटे झै गरी सदा सदाका लागी मेट्न चाहेका स्मृतीहरु बेला बखतमा उकल्चिछन अनि दुखाइरहन्छन भित्री कलेजोमा टाटो बसेका स्मृतिका घाउहरु तर पनि भागमा परेका साना साना खुशीहरुबाट नै पलाउँदो रहेछ मान्छेभित्र जिउने आकांक्षा । नत्र मान्छेले जन्मेको भोलिपल्ट देखी नै मृत्युको कामना गर्न थाल्ने थिए होलान अनि अस्तित्व के नै रहने थियो होला र यो जिन्दगीको ?
स्वदेशमा आफन्तै आफन्तको बिचमा जिवन व्यतित गरिरहदा त एक्लोपनले सताइरहन्छ भने भोलिको सुन्दर भविष्यको सपना बोकेर विदेशिएका नेपाली चेलीहरुलाई त्यो विरानो मुलुकमा कती छटपटी हुन्छ होला ?, कती पिडा हुन्छ होला ?, कती जलन हुन्छ होला ? अनि कती बहन्छन होला दुइ आखाँबाट आशुका मोती दानाहरु ? भन्ने कुरा उपन्यासले नै छर्लङ्ग पारेको छ । आफ्नो घर, परिवार, नाता, गोता, इष्टमित्र सबैलाई छाडेर विदेशिनु कुनै पनि चेलीको रहर हुँदैन । सबै बध्यताले पारिल्याएको हो, परीस्थितिले जाल हानेको हो अनि चुनौती थपिदिएको हो समयले तर पनि परिवारको भोलिको सुन्दर भबिष्यलाई अंगालो हालेर नेपाली माटो देखी टाडिएका दिदी बहिनिहरुलाई यो समाजका पुरुष टोपलिनेहरुले कती सम्मको जर्जर पिडा थुपारिदिन्छन र डुबाइदिन्छन पिडै पिडाको सागरमा भन्ने कुरा उपन्यासले नै स्पष्ट बोलेको छ । उपन्यासका हरेक प्रसङ्गहरु मन छुने खालका छन तर पनि उपन्यासको शिर्षकलाई स्पष्ट पार्न अन्त्यमा केहि शब्दहरुको अभाव खट्किए झै लागी रह्यो मलाई - उपन्यासको शिर्षका अनुसार "तोदा" (धन्यवाद) कसको लागी ?
लेखनी केबल लेखकहरुका लागी मात्र होइन पाठक वर्गहरुका लागी पनि हुनुपर्छ भन्ने अवधारणालाई सायद अन्तरमन देखी नै मनन गरेको हुनुपर्छ उमा जि का कलमहरुले त्यसैले त अत्यन्तै सरल भाषाशैलिमा उसरी नै सरल ढङ्गले जिन्दगीका बडेमानका खाडलहरुलाई कती सजिलै सित उतारिएका छन उपन्यासमा । सुरुवात देखी अन्त्यसम्म नै कती मज्जाले एकनासले बगेका छन निबहरु । न कही लेउ लागेर चिप्लिएका न त कही कतै बेतालसित उछिट्टिएका नै । जिन्दगीको उदेक लाग्दो भोगाइबाट विरक्तिएको मनलाई झट्ट कती सजिलै सम्हालेकी छन लेखिकाले उपन्यासमा ।
चैत, वैशाखको खडेरिमा झै खङ्ग्रङ्ग सुकेका सपनाहरु बसन्त ऋतुको आगमनमा झै अपत्यारिलो ढङ्गले झाङ्गिएका छन अनि उसरी नै मरेका आशाहरुमा पालुवा पलाईरहेका छन । कागजमा पेन्सिलले लेखिएका हरफहरुलाई इरेजरले मेटे झै गरी सदा सदाका लागी मेट्न चाहेका स्मृतीहरु बेला बखतमा उकल्चिछन अनि दुखाइरहन्छन भित्री कलेजोमा टाटो बसेका स्मृतिका घाउहरु तर पनि भागमा परेका साना साना खुशीहरुबाट नै पलाउँदो रहेछ मान्छेभित्र जिउने आकांक्षा । नत्र मान्छेले जन्मेको भोलिपल्ट देखी नै मृत्युको कामना गर्न थाल्ने थिए होलान अनि अस्तित्व के नै रहने थियो होला र यो जिन्दगीको ?
स्वदेशमा आफन्तै आफन्तको बिचमा जिवन व्यतित गरिरहदा त एक्लोपनले सताइरहन्छ भने भोलिको सुन्दर भविष्यको सपना बोकेर विदेशिएका नेपाली चेलीहरुलाई त्यो विरानो मुलुकमा कती छटपटी हुन्छ होला ?, कती पिडा हुन्छ होला ?, कती जलन हुन्छ होला ? अनि कती बहन्छन होला दुइ आखाँबाट आशुका मोती दानाहरु ? भन्ने कुरा उपन्यासले नै छर्लङ्ग पारेको छ । आफ्नो घर, परिवार, नाता, गोता, इष्टमित्र सबैलाई छाडेर विदेशिनु कुनै पनि चेलीको रहर हुँदैन । सबै बध्यताले पारिल्याएको हो, परीस्थितिले जाल हानेको हो अनि चुनौती थपिदिएको हो समयले तर पनि परिवारको भोलिको सुन्दर भबिष्यलाई अंगालो हालेर नेपाली माटो देखी टाडिएका दिदी बहिनिहरुलाई यो समाजका पुरुष टोपलिनेहरुले कती सम्मको जर्जर पिडा थुपारिदिन्छन र डुबाइदिन्छन पिडै पिडाको सागरमा भन्ने कुरा उपन्यासले नै स्पष्ट बोलेको छ । उपन्यासका हरेक प्रसङ्गहरु मन छुने खालका छन तर पनि उपन्यासको शिर्षकलाई स्पष्ट पार्न अन्त्यमा केहि शब्दहरुको अभाव खट्किए झै लागी रह्यो मलाई - उपन्यासको शिर्षका अनुसार "तोदा" (धन्यवाद) कसको लागी ?